Voorjaarslezingen 2019
‘het wonder van het goede’
Ieder mens krijgt in het leven te maken met goed en kwaad. Ontmoetingen, gebeurtenissen kunnen je goed of kwaad doen. Ze overkomen je zomaar. Het gaat vaak om dagelijkse ervaringen. Goed en kwaad lijken dan diep geworteld in het menselijke bestaan. Beide. Hoe gemeen kunnen mensen niet doen en hoe gewelddadig? Geweld kan zelfs een gevoel van triomf geven. Dan lijken goed en kwaad een gelijke plaats in te nemen in de menselijke ziel. Grote denkers worstelen daarmee. Maken goed en kwaad op evenwaardige wijze deel uit van het mens-zijn?
Toch is er een drang om zich tot het goede te keren, welke naam dit ook heeft; om dat wat je kwaad doet achter je te laten en je door het goede te laten vervullen, het wonder ervan te ervaren. Wie het goede ervaart voelt zich als een hernieuwd mens. Wanneer het uitblijft wordt het gemist. Is er dan toch een rangorde tussen beide, tussen goed en kwaad?
Rondom dit thema is de voorjaarsserie 2019 samengesteld.
Zaterdag 16 maart 2019
Leven zonder waarom
door Welmoed Vlieger
Waarom doe ik dingen? Ik doe het omdat ik niet anders kan, het welt op uit een bestaansgrond. Ik leef vanuit iets dat mij draagt.
Meister Eckhart heeft een diepe indruk gemaakt op Welmoed Vlieger. Bij Eckhart vindt zij een vertrouwensvolle overgave aan een onkenbare en onnoembare godheid, voorbij God. Een bron. Je mag ergens van overstromen. Er valt je iets toe. Bij het zo beleven van de werkelijkheid wordt ruimte gemaakt om in ontvankelijkheid te leven.
Biedt een dergelijke visie richting wanneer menselijk geweld en mismanagement aan de orde van de dag zijn? Komt er iets van het goede in zicht?
Welmoed Vlieger heeft twee studies afgerond: godsdienstwetenschap en filosofie. Zij is nu werkzaam aan een promotieonderzoek ‘innerlijkheid en politiek’; Welmoed Vlieger is columnist bij het dagblad Trouw.
Zaterdag 30 maart 2019
De lege plaats van God
door Ger Groot
Ger Groot heeft een indrukwekkend boek geschreven: De geest uit de fles. Daarin geeft hij een schets van de ontwikkeling van het denken van de mens over zichzelf. De mens is als een tovenaarsleerling. Hij verdrijft God uit zijn denken. Maar het vergaat hem slecht als hij zelf die plaats inneemt. Ger Groot beschouwt het als een uitdaging voor de filosofie om de dood van God te accepteren, maar diens leeggevallen plaats bewust leeg te laten. Maar is dit alleen een uitdaging voor de filosofie? Waaraan oriënteren we ons dan wanneer het kwaad van menselijke handelen en geweld over ons komt? Komt hier het goede in zicht? Zelfs het wonder ervan wanneer zich dit voordoet? Kortom, is over de lege plaats die God nalaat meer te zeggen?
Wie de lezing van Ger Groot – “de lege plaats van god en het aardige van de mens” – wil nalezen kan hier terecht.
Ger Groot heeft voor NRC-Handelsblad en Trouw geschreven. Hij is schrijver van wijsgerige boeken en heeft een groot aantal functies vervuld: docent filosofie, vertaler, redacteur van Letter en Geest (Trouw), bijzonder hoogleraar ‘Filosofie en literatuur’.
Zaterdag 13 april 2019
De wonderen van de wereld
door Laurens ten Kate
Misschien is het niet zo’n belangrijke vraag of wonderen echt gebeuren. Wonderen zijn van een andere orde dan wetenschappelijk bewijs. Over wonderen wordt verteld in verhalen. En verhalen zijn, net als beelden, manieren waarop mensen zich een wereld scheppen. Wonderen hebben daarom allereerst te maken met menselijke verbeeldingskracht en creativiteit. Vaak gaan ze over goed en kwaad, maar vaak ook laten ze juist zien dat we voorbij goed en kwaad moeten denken, zoals de filosoof Friedrich Nietzsche stelde. Vrijzinnigheid in 2019 betekent: ruim baan geven aan deze verbeeldingskracht, en laten zien dat hier een nieuwe betekenis ligt van religie in onze tijd.
Laurens ten Kate is bijzonder hoogleraar ‘Vrijzinnige religie en humanisme’ aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. Zijn leerstoel is het initiatief van de Stichting Stimulering Vrijzinnig Gedachtegoed.
Tijd: 10.30 – 12.30 uur, daarna gezamenlijk lunch
Plaats: Remonstrantse Kerk, Fnidsen 33 – 37, 1811 ND Alkmaar
Kosten: € 8,- (incl. koffie/thee en lunch)
Opgave: voorjaarsserie@gmail.com of 072 – 5612443