Remonstranten verliezen hun Moeder Overste

In Memoriam Christiane Marie Georgette Berkvens-Stevelinck (1946-2017)

Op donderdag 23 november overleed na een kort ziekbed in alle rust en vrede prof. dr. Christiane Berkvens – Stevelinck, remonstrants predikante. Zelf zei ze: ‘naar de volgende fase overgegaan’. Eigenlijk was ze nieuwsgierig. Altijd al had zij een lijntje naar God. In haar verliezen wij een buitengewoon inspirerende en creatieve predikant, een loyale en bemoedigende collega, en een lieve vriendin. De Remonstranten gaan haar zeer missen.

Na een wetenschappelijke carrière (gepromoveerd op de boekwetenschap, adjunct-conservator oude handschriften) werd zij in 1985 predikant. Eerder volgde zij de opleiding tot pastoraal werker binnen de Rooms-Katholieke kerk, waar zij als vrouw helaas niet aan de slag kon. Ze zou de gemeenten Delft (1985-1990), Arminius (1997-1999, door haar opgericht!), Breda (2003-2017) en Rotterdam (2009-2017) dienen. Tussendoor was zij studentenpredikant (1990-1995) en later onbezoldigd academiepredikant (1995-2016) bij de Leidse Studenten Ekklesia. Zij was bijzonder hoogleraar Europese Cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen (2001-2012).

Neus voor de tijdgeest

Christiane was als predikant uniek. Zij voelde de tijdgeest bijzonder goed aan en wist altijd te doen wat op dat moment nodig was. Zo bood zij als een van de eerste voorgangers rituelen en persoonlijke begeleiding aan voor een niet-kerkelijk publiek. De laatste jaren ondersteunde zij mensen door vanuit haar eigen ervaring te schrijven over kanker, het leven met een handicap en de spiritualiteit van de single. Tot het laatste toe schreef zij over haar eigen ziekbed om zo anderen te helpen. Compassie stond centraal in haar theologie. Van huis uit katholiek met joodse wortels was zij zeer oecumenisch ingesteld. Op haar sterfbed werden het Onze Vader, een Weesgegroetje en het Sjema Jisraël gebeden.

Velen zullen Christiane herinneren om haar betrokken persoonlijkheid. Zij wist mensen in alle levenservaringen bij te staan: in ziekte en zorgen, in verdriet en rouw, maar ook in blijdschap en vreugde. Zij kon fel zijn, als mensen onrecht werd aangedaan. Haar website voor rituelen heette Moeder Overste en die naam paste haar als geen ander.

Levenslust

Christiane had een diep doorleefd geloof, dat haar een groot vertrouwen schonk. Zij raakte velen met haar optreden in het programma ‘Het Vermoeden’. Ook mensen die twijfelden of sceptisch waren.

Het leven is voor Christiane niet altijd gemakkelijk geweest. Zij overleefde twee echtgenoten en moest leven met een sterk verminderd gezichtsvermogen. Toch liet zij zich niet uit het veld slaan. Zij genoot van het leven. In het Rotterdamse Café Engels had zij een pastorale tafel en daar ontving zij gemeenteleden, wanneer het voor haar lastig was om op huisbezoek te gaan. Thuis sprak zij velen bij een heerlijke lunch of diner met een goed glas wijn. Haar Brusselse afkomst liet zich niet verloochenen!

Een bijzonder mens

Voor haar vele werk voor kerk en samenleving werd zij bij haar allerlaatste kerkdienst op 22 oktober in Breda tot haar eigen grote verbazing benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. ‘Dat is toch alleen voor mensen die iets heel bijzonders hebben gedaan?’

Onze gedachten en gebeden zijn bij haar zonen Jan, Peter en schoondochter Mariëtte, haar kleinkinderen, en bij allen die met Christiane een dierbare vriendin, collega en predikant hebben verloren. Wij vertrouwen haar toe aan de trouw van de Eeuwige.

Haar nagedachtenis zij velen tot een zegen!

Tjaard Barnard, predikant te Rotterdam
Joost Röselaers, algemeen secretaris van de Remonstranten